U lympho là bệnh lý ác tính (ung thư), thường biểu hiện nguyên phát tại hạch. Nếu các bạn hay người nhà bỗng thấy sưng đau, nổi hạch góc hàm, hạch cổ, hạch nách.... hãy đến cơ sở có bác sĩ chuyên khoa giải phẫu bệnh để được xét nghiệm chẩn đoán xác định. Trong phạm vi bài này, chúng tôi giới thiệu đến bạn đọc một số hiểu biết về bệnh u lympho ác tính.

Hệ thống bạch huyết là một phần của hệ thống miễn dịch, hệ thống bảo vệ tự nhiên của cơ thể chống lại nhiễm khuẩn và bệnh tật. Đây là một hệ thống phức tạp được tạo nên từ tủy xương, tuyến ức, lách và các hạch bạch huyết khắp nơi trên cơ thể. Chúng được kết nối với nhau bởi một mạng lưới các mạch bạch huyết nhỏ. Những bệnh ung thư bắt đầu từ hệ thống bạch huyết được gọi là u lympho. Có hai loại chính là u lympho Hodgkin và u lympho không Hodgkin.

Theo Globocan 2012, u lympho là loại ung thư phổ biến đứng hàng thứ tám ở nam giới và đứng thứ mười ở nữ giới trong số tất cả các loại ung thư. Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 2.300 trường hợp u lympho mới mắc. Theo nghiên cứu năm 2001- 2004, tỷ lệ mắc u lympho Hodgkin là 4/100000 dân, tỷ lệ mắc u lympho không Hodgkin là 5,2/100000 dân, đứng hàng thứ bảy trong các loại ung thư.

U lympho ác tính thường có biểu hiện phức tạp về lâm sàng, mô bệnh học cũng như tiên lượng và điều trị. U lympho có thể gặp ở mọi lứa tuổi, cả nam và nữ trong đó nam giới thường chiếm tỉ lệ cao hơn.

Cho đến nay, nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của bệnh vẫn chưa rõ ràng. Tuy vậy 2 yếu tố sau đây được coi là đáng chú ý và có ý nghĩa hơn cả:

+ Virus (U lympho Burkitt).

+ Suy giảm miễn dịch: bẩm sinh hoặc mắc phải.

Các triệu chứng lâm sàng thường gặp: Do các tế bào lympho tập trung nhiều tại hạch bạch huyết nên triệu chứng tại hạch thường gặp và rõ ràng nhất. Hạch càng ngày càng to ra, lúc đầu có thể một hạch sau lan ra một hay nhiều nhóm hạch, cuối cùng là hạch toàn thân. Hạch lúc đầu không đau hoặc chỉ đau nhẹ, càng về sau người bệnh có thể đau nhức nhiều do tế bào ung thư xâm lấn các tổ chức xung quanh. Hạch to thường dễ phát hiện nếu là hạch cổ, nách, hạch bẹn.

Ngoài ra, nếu u lympho xuất hiện ngoài hạch như ở dạ dầy thì sẽ có triệu chứng như viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa (đi ngoài phân đen), ở vùng bụng thì có triệu chứng đau bụng, đau lưng. Bệnh thường kèm theo các triệu chứng toàn thân như sốt kéo dài nhưng không có dấu hiệu nhiễm trùng, đổ mồ hôi ban đêm, sụt cân hơn 10% trọng lượng cơ thể trong vòng 6 tháng.

Nếu có một trong những dấu hiệu trên cần tới các cơ sở y tế có chuyên khoa Giải phẫu bệnh để làm xét nghiệm. Phương pháp sàng lọc phát hiện sớm hiện nay là phương pháp xét nghiệm tế bào học (Cytology). Đây là phương pháp thông dụng và có giá trị. Phương pháp này cho biết hình thái của tế bào từ đó giúp các nhà Giải phẫu bệnh định hướng được bản chất của u là lành hay ác tính. Việc lấy mẫu thử cho xét nghiệm đơn giản, dễ thực hiện, ít gây mệt, ít gây biến chứng và đỡ tốn kém cho người bệnh.

Trong khoảng 10 năm gần đây, nhiều loại hóa chất có hiệu quả tốt trong điều trị các bệnh u lympho ác tính được tổng hợp cùng với việc cải tiến các biện pháp điều trị đã mang lại kết quả to lớn. Tỷ lệ bệnh nhân lui bệnh được trên 5 năm ngày càng cao. Tuy vậy, nhìn chung loại bệnh lý này vẫn chưa thể nói là chữa khỏi hoàn toàn bằng các phương tiện và biện pháp hiện có.

Do vậy, phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm rất quan trọng. Hiện nay phòng xét nghiệm Giải phẫu bệnh thuộc trường Đại học Y Dược Thái Nguyên được trang bị đầy đủ thiết bị y tế hiện đại với đội ngũ y, bác sĩ có trình độ cao, được đào tạo chuyên sâu là một địa chỉ tin cậy cho mọi người tới khám sàng lọc.