Răng khôn là gì?
Răng khôn là răng hàm lớn thứ ba, tiếng Pháp gọi là “dent de sagesse”, tiếng Anh gọi là “wisdom tooth”, có nghĩa là răng sẽ mọc khoảng 18 tuổi, khi đến tuổi trưởng thành, cũng như răng hàm lớn thứ nhất gọi là răng 6 tuổi, răng hàm lớn thứ hai gọi là răng 12 tuổi. Răng khôn nằm ở vị trí xa nhất so với các răng còn lại trên cung hàm và cũng là răng mọc muộn nhất, thường từ 17-25 tuổi. Do đặc điểm chủng tộc mà người châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng, xương hàm thường không đủ dài, rộng để răng khôn mọc đúng vị trí cũng như thẳng trục, dẫn tới tình trạng răng khôn mọc lệch hay ngầm trong xương hàm.
Hình ảnh răng khôn mọc lệch trên phim X quang Panorama
Ảnh hưởng của răng khôn mọc lệch/ ngầm
Nếu răng khôn mọc lệch hay mọc ngầm thì có thể gây nên những ảnh hưởng sau:
Đau: Là biểu hiện thường gặp khi răng khôn đang mọc. Bệnh nhân thường đau âm ỉ tại vị trí răng khôn, đau thành từng đợt. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp sưng đau dữ dội, liên tục, đau lan sang các vị trí xung quanh, đau tăng khi ăn nhai.
Dắt thức ăn: Răng khôn mọc lệch khiến cho tiếp xúc bên giữa các răng không tốt, thức ăn dễ lắng đọng và dắt vào kẽ giữa hai răng gây khó chịu, đau hay hôi miệng.
thân răng: Sự tích tụ của thức ăn và vi khuẩn ở vùng răng khôn mọc lệch gây ra viêm nhiễm vùng lợi xung quanh, dẫn đến triệu chứng: sưng, đau và đôi khi khít hàm (bệnh nhân không thể mở miệng to được). Bệnh viêm lợi tái phát nhiều lần chừng nào răng khôn chưa được chữa trị và càng ở những lần tái phát sau mức độ trầm trọng càng cao.
Ngoài ra, răng khôn mọc lệch/ ngầm còn có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm mô tế bào, viêm xương tủy hàm…
Khi có những biểu hiện như sưng đau ở vùng răng trong cùng của cung hàm, há miệng khó, ăn nhai đau, bạn nên tới bệnh viện để được khám và tư vấn điều trị.
Vậy, có phải tất cả răng khôn đều cần phải nhổ?
Không phải tất cả các răng khôn đều cần nhổ bỏ. Nếu răng khôn có đủ chỗ, mọc thẳng, có răng đối diện tiếp khớp, không gây khó chịu thì không cần thiết phải nhổ. Ngoài chức năng ăn nhai, răng khôn còn có thể dùng làm trụ cho phục hình hoặc thay thế khi mất răng kế cận. Không nhất thiết phải nhổ đối với tất cả răng khôn mọc lệch/ngầm, nếu chưa có dấu hiệu bệnh lý, việc nhổ dự phòng đối với răng khôn mọc lệch còn đang là vấn đề bàn cãi. Bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt sẽ quyết định răng khôn cần nhổ hay không dựa trên khám lâm sàng và phim Xquang. Vì vậy, việc khám răng miệng định kỳ là cần thiết đối với tất cả mọi người.
Răng khôn mọc lệch, ngầm có thể trì hoãn chưa nhổ ngay nếu đang trong tình trạng viêm cấp, một số bệnh lý như tim mạch, tăng huyết áp, suy thận, tiểu đường, bệnh lý về máu như máu không đông, đang dùng thuốc chống đông máu, phụ nữ đang trong kỳ kinh nguyệt, có thai hay dị ứng thuốc tê, kháng sinh, … Chính vì vậy, trong khi thăm khám bạn cần cung cấp đầy đủ các thông tin về các bệnh đang mắc, các loại thuốc đang dùng, tình trạng đặc biệt để bác sĩ biết và có kế hoạch điều trị phù hợp.
Nhổ răng khôn là thủ thuật không quá nguy hiểm, bạn nên chuẩn bị tâm lý thoải mái trước và sau khi nhổ, làm đúng và đầy đủ lời dặn của bác sĩ.
Một số lưu ý sau khi nhổ răng
Đau: Sẽ có phản ứng đau sau thủ thuật khi thuốc tê hết tác dụng, mức độ đau tùy thuộc từng người và từng mức độ can thiệp. Cơn đau đáp ứng tốt với thuốc giảm đau, bệnh nhân nên uống thuốc giảm đau càng sớm càng tốt, khi cơn đau chưa xuất hiện. Nếu tình trạng đau kéo dài nhiều ngày sau nhổ và đau dữ dội, nên trở lại tái khám.
Chảy máu: Sau khi nhả bông, máu có thể rỉ thêm vài giờ. Không súc miệng mạnh ít nhất 6 giờ sau nhổ, không ngậm nước muối. Nếu chảy máu nhiều nên trở lại tái khám.
Sưng: Có thể sưng hoặc không. Sưng thường gặp khi nhổ răng bằng phương pháp phẫu thuật. Có thể giảm sưng bằng cách chườm lạnh vào ngày đầu tiên sau nhổ răng, mỗi lần 15 – 20 phút. Ngày thứ 2 và thứ 3 nên chườm ấm vài giờ mỗi ngày.
Ăn uống: Tránh nhai vào vùng mới nhổ răng, không ăn thức ăn cứng trong vài ngày, ăn thức ăn mềm, lỏng, uống nhiều nước. Không ăn thức ăn cay, nóng, uống bia, rượu.
Nghỉ ngơi: Nên nghỉ ngơi hoặc làm việc nhẹ nhàng trong vòng 24 giờ sau nhổ răng.Nếu có những triệu chứng bất thường gây khó chịu, lập tức trở lại gặp bác sĩ để được tư vấn và xử trí kịp thời.
